Kopice – park mała architektura cz. 2

sob.

lut

Kopice – park mała architektura cz. 2

Nieodłączną częścią kopickiego parku są liczne stawy z kanałami i mostkami, a także kilka obiektów architektonicznych, urozmaicających tę piękną przestrzeń zieloną.

Park angielski został zaprojektowany przez wybitnego mistrza ogrodnictwa, Wilhelma Hampel’a. To wówczas oprócz przepięknych roślin, w parku znalazły się także obiekty małej architektury: malownicze altany, Świątynia Dumania, romantyczne ruiny, pomniki. Dzięki tym obiektom powstał niezwykle urokliwy park, w którym można odpocząć po ciężkim dniu.

Świątynia Dumania

Umiejscowiona nad jednym ze stawów, na wzgórzu Diany (Dianas Hügel). Zwana również Gloriettą lub Świątynią Diany. Jest to budowla parkowa w formie otwartego pawilonu z sześcioma kolumnami z kapitelami korynckimi, wybudowana około 1870 roku.

W jego wnętrzu znajdował się stolik oraz krzesła, zachęcające spacerowiczów do odpoczynku. Później w to miejsce postawiono marmurowy posąg Diany (rzymska bogini łowów i przyrody). Posąg ten przetrwał II wojnę światową, a później przepadł bez wieści…

Glorietta w kopickim parku w latach 1939-45. Fot. www.fotopolska.eu.

Glorietta w kopickim parku. Fot. www.kopice.org.

Miejsce to było ogólnodostępne i przez to chętnie odwiedzane nie tylko przez zakochanych, ale również i wandali, którzy bezcześcili to miejsce malunkami bądź innymi formami ekspresji „artystycznej”, jak wyrycie napisów. Ponieważ Schaffgotschowie nie chcieli zamykać parku, ani zatrudniać ochrony do pilnowania Świątyni, postanowiono rozprawić się z adeptami „sztuk pięknych”, umieszczając na kopule napis:

“Es wird dringend ersucht das beschmieren zu unterlassen! Dem Schutze des Publikums empfohlen”.

W tłumaczeniu: „Zaleca się, aby powstrzymać się od brudzenia (malowania)! Polecone ochronie (uwadze) społeczeństwa (innych gości)”.

Wnętrze Glorietty z napisem, fot. 2017 r.

Glorietta w kopickim parku, fot. 2017 r.

Podobno to właśnie tutaj jesienią 1917 roku hrabia Hans Ulrich Gotthard oświadczył się hrabinie Sophie Henckel von Donnersmarck, którzy pobrali się 9 kwietnia 1918 roku.

Glorietta w kopickim parku, fot. 2017 r.

Dawniej wzniesienie ze Świątynią Dumania widoczne było prawie z każdego zakątka parku. Dziś trudno je znaleźć wśród gąszczu drzew i krzewów.

Glorietta w kopickim parku, fot. 2014 r.

Glorietta w kopickim parku, fot. 2017 r.

Sztuczne Ruiny (Mysia Wieża)

W południowej części parku znajduje się budowla romantyczna tzw. Sztuczne Ruiny lub Mysia Wieża. Została wybudowana z kamienia polnego.

Sztuczne Ruiny w kopickim parku w latach 1900-06. Fot. www.fotopolska.eu.

Pełniła niegdyś funkcję punktu widokowego, bowiem na jej szczycie znajduje się taras widokowy. Obecnie trzeba bardzo uważać, wchodząc na niego. Dawno temu z Ruiny rozpościerał się przepiękny widok na okolicę.

Sztuczne Ruiny w kopickim parku, fot. 2014 r.

Sztuczne Ruiny w kopickim parku, schodki na taras widokowy. Fot. 2014 r.

Sztuczne Ruiny w kopickim parku, fot. 2017 r.

Poniżej wzniesienia z Mysią wieżą znajduje się sztuczna Grota, zbudowana na wzór Groty Lurdzkiej. Prawdopodobnie w Grocie wcześniej znajdowała się figurka Maryi. Obecnie stoi pusta.

Sztuczne Ruiny wraz z Grotą, fot. 2017 r.

Sztuczna Grota w kopickim parku, fot. 2017 r.

Kapliczka

Kapliczka wnękowa znajduje się na północ od Sztucznych Ruin, tuż przy drodze. Należy do małej architektury sakralnej. Zbudowana w stylu neogotyckim, z czerwonej cegły klinkierowej. Prawdopodobnie brakuje w niej oryginalnej figury oraz krzyża na szczycie.

Kapliczka w kopickim parku, fot. 2017 r.

Pruska Kolumna Zwycięstwa

Ustawiona na zachodnim brzegu największego stawu. Kolumna zwieńczona była posągiem bogini Nike, trzymającej w prawej ręce wieniec laurowy. Z kapitelem w stylu korynckim.Kolumna została zaprojektowana przez wrocławskiego architekta Karla Lüdecke.

Pruska kolumna Zwycięstwa w latach 1895-1902. Fot. www.fotopolska.eu.

Pruska Kolumna Zwycięstwa w 1920 roku. Fot. www.fotopolska.eu.

Upamiętniała wojnę francusko–pruską, która trwała od 19 lipca 1870 roku do 10 maja 1871 roku. Czasem pomnik zwany jest Kolumną Wiktorii (Zwycięstwa).

Pruska Kolumna Zwycięstwa obecnie, fot. 2017 r.

Zachowane napisy na czterech ścianach kolumny. Ktoś dla czytelności pomazał je węglem.

Pruska Kolumna Zwycięstwa, napis na jednej ze ścian. Fot. 2017 r.

Pruska Kolumna Zwycięstwa, ten sam napis z bliska. Fot. 2017 r.

Obecnie brak posągu Nike, a uszkodzone arkady zagrażają stabilności Kolumny.

Pruska Kolumna Zwycięstwa, stan obecny, fot. 2017 r.

Pruska Kolumna Zwycięstwa, piękne sklepienie krzyżowo-kolebkowe, stan obecny. Fot. 2017 r.

Chiński Kiosk

Była to drewniana budowla, w formie Altany. Nie zachowała się do naszych czasów. Pozostała po niej tylko podstawa.

Chiński Kiosk w kopickim parku. Fot. www.kopice.org.

Chiński Kiosk obecnie, fot. 2017 r.

Mauzoleum w parku

Mauzoleum jest dawną kaplicą grobową, znajdującą się w parku. Zostało wybudowane w stylu neoklasycystycznym na planie krzyża celtyckiego z kolumnami portyku z kapitelami jońskimi. Wnętrze jednonawowe z zachowanym ołtarzem z krzyżem oraz z kryptą podziemną.

W grobowcu pochowani byli członkowie rodziny Schaffgotschów, poza hrabiną Joanną Schaffgotsch von Schomberg-Godulla i hrabim Hansie Ulrichau von Schaffgotsch, których pochowano w mauzoleum koło kościoła.

Mauzoleum parkowe ok. 1939 roku. Fot. www.fotopolska.eu.

Mauzoleum było wielokrotnie plądrowane, najpierw przez Czerwonoarmistów, później przez miejscową ludność. Szukano w nich kosztowności. Jest to dzisiaj niewyobrażalne, ale jeszcze w latach 70. ubiegłego wieku trumny w grobowcu były pootwierane, a zmumifikowane zwłoki leżały porozrzucane po okolicy. O profanacji grobowców przeczytacie tutaj.

Mauzoleum parkowe z zewnątrz. Fot. 2017 r.

Mauzoleum parkowe z drugiej strony. Fot. 2017 r.

Mauzoleum parkowe. Fot. 2017 r.

Mauzoleum parkowe, ołtarz. Fot. 2017 r.

Mauzoleum parkowe. Fot. 2017 r.

Mauzoleum parkowe, podłoga. Fot. 2017 r.

Mauzoleum parkowe, krypta podziemna. Fot. 2017 r.

Kaplica pałacowa

Kaplica pałacowa pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa została dobudowana do pałacu dopiero w latach 1896-97. Jest to dwukondygnacyjny budynek, nakryty sklepieniem krzyżowo-żebrowym. W południowo-zachodnim narożniku usytuowana była ośmioboczna dzwonnica z zegarem słonecznym. Prezbiterium zamknięte było trójboczną absydą, a nad kruchtą znajdowała się empora organowa. Kaplica posiadała wystrój neogotycki.

Fragment pocztówki trójpolowej z 1910 roku z widoczną kaplicą pałacową. Fot. dolny-slask.org.pl.

Kaplica dawniej i obecnie. Porównanie zdjęć pochodzi ze strony www.kopice.org.

W 2008 roku z kaplicy wywieziono gruz, a w 2012 roku wzmocniono drewnianym rusztowaniem strop. Kaplica dostała też nowe zadaszenie z blachy.

Kaplica z zewnątrz w 2008 roku. Fot. www.kopice.org

Kaplica z zewnątrz w 2017 roku.

Zabezpieczenie sufitu kaplicy w 2008 roku. Fot. www.kopice.org

Zabezpieczenie stropu kaplicy w 2017 roku. Fot. www.kopice.org

Widok na ołtarz kaplicy w 2006 roku. Fot. dolny-slask.org.pl

Zegar słoneczny na ścianie wieżyczki kaplicy w 2017 roku.

Nie wiadomo dokładnie, kiedy zostało wywiezione wyposażenie kaplicy czy jeszcze przed pożarem pałacu w 1956 roku, czy później. Faktem jest, że ołtarz w latach 50. ubiegłego wieku został przewieziony do kościoła św. Marcina w Brzezinach (gmina Skoroszyce). Natomiast sześć ławek znalazło schronienie w kościele w Skorogoszczy.

Ołtarz z kaplicy pałacowej w Kopicach w kościele św. Michała w Brzezinach. Fot. www.kopice.org.