Dziś obchodzimy Międzynarodowy Dzień Kobiet. Będzie króciutko o historii tegoż święta, nawiążę również do naszego opolskiego Państwowego Domu Towarowego „Ziemowit”, który jest najstarszym domem towarowym w Opolu, istniejącym do dzisiaj. Zapraszam do poczytania…
Świat bez kobiet byłby jak ogród bez kwiatów*
Wszyscy wiedzą, że Międzynarodowy Dzień Kobiet obchodzony jest 8 marca. Ale czy wiecie, dlaczego właśnie ta data, a nie inna? I skąd się wzięła? Historia tego święta jest tragiczna. W 1908 roku w Nowym Jorku właśnie 8 marca kobiety postanowiły zastrajkować. To było w czasach, kiedy kobiety były bez prawa głosu, pracowały w fabrykach od rana do nocy, w warunkach urągającym wszelkim normom, za niemal głodową stawkę. Kobiety chciały „tylko” godziwych warunków pracy. Właściciel fabryki, obawiając się skandalu, zamknął je w niej. Doszło do wybuchu pożaru, w którym zginęło 126 kobiet. Dzień Kobiet miał upamiętniać ofiary walki o prawo do człowieczeństwa.
Tak wyglądała praca w przędzalniach w tamtych czasach (w różnych stanach USA, ale myślę, że i u nas dokładnie tak samo to wyglądało) . Zdjęcia zrobił znakomity fotograf Lewis Wikes Hine. Fot. pochodzą ze strony: http://www.loc.gov.
Przędzalnia. Cherryville, North Carolina. 1908 rok.
Przędzalnia. Macon, Georgia. 1909 rok.
Przędzalnia. Macon, Georgia. 1909 rok.
Przędzalnia. Magnolia, Mississippi. 1911 rok.
Rzymskie Matronalia
Tak naprawdę kobiety czczono już w czasach starożytności. W starożytnym Rzymie, w pierwszym tygodniu marca, obchodzono Matronalia. Obchodzono je na cześć Junony, patronki dziewic oraz kobiet zamężnych. Było to święto zamężnych kobiet, matron, które dostawały podarki od swych mężów.
Posąg Junony. Fot. pochodzi ze strony: http://layah.org.
Kobiety o swoje prawa walczyły od dawna. 20 lutego 1829 roku amerykańskie sufrażystki zorganizowały pochód, domagając się praw wyborczych. Datę tę przyjęto jako pierwszy dzień wyzwolonych kobiet i corocznie kobiety brały udział w manifestacjach.
Demonstracja sufrażystek w Nowym Jorku, 6 maja 1912 r. Fot. pochodzi ze strony: http://Wikipedia.org.
Dzień Kobiet obchodzony 19 marca
W 1910 roku Międzynarodówka Socjalistyczna w Kopenhadze, w której udział wzięło ponad 100 kobiet z różnych krajów, ustanowiła obchodzony na całym świecie Dzień Kobiet. Początkowo obchodzono go 19 marca. Dopiero w 1914 roku Dzień kobiet był świętowany 8 marca. W 1945 roku ONZ podpisała dokument, tak zwaną Kartę Narodów Zjednoczonych, w którym potwierdzono zasadę równości kobiet i mężczyzn.
Źródło: http://Monety-Polskie.com.
Goździki i rajstopy
W Polsce Dzień Kobiet zaczęto obchodzić dopiero po II Wojnie Światowej. Święto to miało wydźwięk socjalistycznej propagandy, a symbolem stały się goździki i rajstopy. Niegdyś owe rajstopy były towarem deficytowym i nie lada sztuką było ich zdobycie. A jeśli już się pojawiły, trzeba było odstać swoje w długich kolejkach. Jednym ze sklepów w Opolu, w którym można było je kupić, był Dom Towarowy „Ziemowit”. Znajduje się on na ul. Krakowskiej i jest najstarszym domem towarowy w mieście, który istnieje do dzisiaj.
„Tylko w Ziemowicie – najlepiej kupicie”
Powszechny Dom Towarowy ”Ziemowit” został wybudowany w 1965 roku, według projektu architekta Stanisława Chronowskiego z Wrocławia. Była to najnowocześniejsza i największa galeria handlowa, jaką trudno było sobie w tamtych czasach wyobrazić.
PDT w Opolu 2016 rok. Zachował się jeszcze stary napis: „Państwowe Domy Towarowe – Służymy społeczeństwu na co dzień”.
Galeria zatrudniała aż 230 osób. Na 2600 metrach kwadratowych znajdowały się stoiska, na których można było zaopatrzyć się niemalże we wszystko, co było przydatne w domu. Od ubrań, kosmetyków (słynne perfumy „Pani Walewska”), obuwia, po różnorodne artykuły gospodarstwa domowego. Znajdowały się tam również punkty usługowe jak zapomniana już dzisiaj „repasacja pończoch”.
PDT Ziemowit 1970 rok. Fot. Fotopolska.eu.
PDT Ziemowit, lata 1973- 79. Fot. Fotopolska.eu.
Święto Kobiet współcześnie
Dzisiaj Święto Kobiet, jak żadne inne, budzi wiele kontrowersji. Dla jednych jest to miły akcent, dla innych niepotrzebne święto kojarzone tylko z komuną, ale szacunek kobietom należy się, bez względu na pochodzenie, rasę, status społeczny czy zawodowy.
Wszystkim kobietom życzę:
„Dużo szczęścia, pomyślności,
mało smutku, moc radości,
byśmy miłości w życiu miały w bród
bośmy są przecież kobiety cud.”
A na koniec piosenka z mojego dzieciństwa:
„Marzec, marzec pięknie się wystroił.
W kole, w kole między dziećmi stoi.
I gromadkę uśmiechniętą
pyta jakie dzisiaj święto?
Zapamiętaj sobie – dzisiaj jest Dzień Kobiet!
Marzec, marzec wyjął grosik srebrny.
Teraz, teraz będzie mu potrzebny.
Do kwiaciarni marzec pobiegł
kupić kwiat na Święto Kobiet.
Zapamiętaj sobie – Dzisiaj jest Dzień Kobiet!”
Opracowała
Mariola Nagoda (Opolanka z pasją)
*Pierre de Brantome
Ps. Artykuł ten ukazał się (w nieco skróconej wersji) w najnowszym numerze naszego „Czasopisma Podróżników”:
http://czaspodroznikow.pl/czasopismo/3-2016/#/0