pt.
12
mar

 

Kopice po raz pierwszy wymieniane są w źródłach w 1289 roku. Na przestrzeni wieków wielokrotnie zmieniały właścicieli. Stanowiły własność m.in. rodziny von Beess, Baltzara von Neckern, Johanna Heymanna von Rosenthal, Gotfryda von Spaetgen. Następnie w pierwszej połowie XIX wieku majątek należał do rodu Franken – Sierstorpf.

Dobra wówczas składały się z dwóch folwarków. Jeden mieścił się w pobliżu ówczesnego zamku 9który został później przebudowany na pałac. Do niego należała gorzelnia i browar. Folwark specjalizował się w hodowli bydła. A drugi znajdował się w kolonii nazywanej Leśnica (Waldau). Znajdowała się tam owczarnia, w której hodowano 1000 merynosów.

Dodatkowy dochód przynosił most na rzece Nysie Kłodzkiej, gdzie znajdował się punkt, w którym pobierano myto (opłatę za przejazd).

Most drogowy na rzece Nysa kłodzka w 1941 roku. Fot. pochodzi ze strony www.polska-org.pl

 

W 1859 roku majątek kupuje zamożna rodzina hrabiów Schaffgotsch – Godulla, którzy byli właścicielami wielu kopalń i hut na Górnym Śląsku. Dobra Schaffgotschów dzieliły się na okręgi gospodarcze: Kopice, Więcmierzyce z Brzezinami oraz Żelazną z Głębockiem. Do dóbr należały także dwa folwarki: Kopice i Leśnica oraz okoliczne lasy. Majątek liczył ponad 5600 hektarów.

 

Folwark

Folwark znajduje się w północnej części założenia parkowego. Do zespołu folwarcznego należą budynki wybudowane w latach 60. XIX wieku: spichlerz większy, spichlerz mniejszy, wozownia (stajnia), dwa budynki pełniące funkcję obory, gorzelnia, budynek mieszkalno-administracyjny (mieściły się w nim biura urzędu rentowego), budynek gospodarczy. Folwark specjalizował się w hodowli bydła.

Jedno z niewielu zachowanych zdjęć folwarku z lat 1880-85. Fot. pochodzi ze strony www.kopice.org

 

Po wojnie folwark został znacjonalizowany i utworzono w nim Państwowe Gospodarstwo Rolne. Obecnie budynki (z wyjątkiem dawnego budynku mieszkalnego administratora majątku, które są własnością prywatną) pozostają pod zarządem Agencji Nieruchomości Rolnych. Budynki te wpisane są do Rejestru Zabytków.

Wozownia w zespole folwarcznym, 1975. Fot. pochodzi ze strony www.fotopolska.eu

Wozownia – fragment budynku po prawej stronie z nowym dachem, fot. 2012 r.

Wozownia – budynek po lewej stronie z nowym dachem, fot. 2017 r.

Spichlerz większy w zespole folwarcznym, 1975. Fot. pochodzi ze strony www.fotopolska.eu

Spichlerz większy – budynek na wprost, fot. 217 r.

Spichlerz mniejszy w zespole folwarcznym, 1975. Fot. pochodzi ze strony www.fotopolska.eu

Spichlerze – budynki po prawej stronie, fot. 217 r.

 

Stajnia

Stajnia zwana też wozownią to budynek neogotycki, wybudowany według projektu architekta Karla Lüdecke z 1863 roku. Obiekt jest murowany z cegły, otynkowany, podpiwniczony. Wzniesiony na planie litery C. Po bokach budynku pseudoryzality, w kwadratowa wieża z zegarem. Obok okrągła wieżyczka, zwieńczona krenelażem, pełniąca rolę zewnętrznej klatki schodowej.

Według planu stajnia posiadała łącznie 28 miejsc dla koni (12 po lewej stronie i 16 po prawej).

Rysunek budynku stajni z 1863 roku, ukazujący stajnię od frontu i tyłu według Carla Lüdecke. Źr. www.architekturmuseum.ub.tu-berlin.de

Rzut z 1863 roku budynku stajni, według planu Carla Lüdecke. Źr. www.architekturmuseum.ub.tu-berlin.de

Rysunek z 1863 roku drzwi głównych do stajni  według Carla Lüdecke.  Źr. www.architekturmuseum.ub.tu-berlin.de

Projekt z 1863 roku drzwi głównych do stajni według Carla Lüdecke. Źr. www.architekturmuseum.ub.tu-berlin.de

Stajnia w zespole folwarcznym. Widok od podwórza, 1975. Fot. pochodzi ze strony www.fotopolska.eu

Odrestaurowany budynek stajni. Widok z drona. Fot. pochodzi ze strony www.kopice.org

Stajnia w zespole folwarcznym. Widok od podwórza, fot. 2012 r.

Stajnia w zespole folwarcznym. Widok od podwórza, fot. 2014 r.

Odrestaurowana stajnia w zespole folwarcznym. Widok od podwórza, fot. 2017 r.

Odrestaurowana stajnia w zespole folwarcznym. Widok od podwórza, fot. 2017 r.

Stajnia w zespole folwarcznym od strony ulicy, fot. 2012 r.

Stajnia w zespole folwarcznym od strony ulicy, fot. 2012 r.

Stajnia w zespole folwarcznym od strony ulicy, fot. 2017 r.

Wnętrze stajni w zespole folwarcznym, 1975. Fot. pochodzi ze strony www.fotopolska.eu

Wnętrze stajni w zespole folwarcznym, 1975. Fot. pochodzi ze strony www.fotopolska.eu

Wnętrze budynku stajni, fot. 2017 r.

Budynek stajni został odrestaurowany w latach 2014-2015. Niestety odbyło się to tanim kosztem i już w 2017 roku widać odpadający tynk ze ścian. Na zdjęciu zaznaczyłam na czerwono. Na domiar tego, przyjrzyjcie się proszę wykończeniu okien. Ktoś postarał się o „nowatorską” imitację obramowania z cegły bądź kamienia. Tyle, że to naprawdę kiepska imitacja. Żeby nie powiedzieć beznadziejnie koszmarna. Ale zobaczcie i oceńcie sami…

Odrestaurowany budynek w latach 2014-2015, a już w 2017 roku odchodzi ze ściany tynk.

Odrestaurowany budynek stajni i „nowatorska” technika obramowania okna w postaci imitacji cegły lub kamienia.

Odrestaurowany budynek stajni i „nowatorska” technika obramowania okna w postaci imitacji cegły lub kamienia.

 

Gorzelnia z płatkarnią

Gorzelnia i płatkarnia to zespół budynków w stylu neogotyckim, wybudowane z czerwonej cegły, nietynkowane. Gorzelnia posiada kwadratową, czterokondygnacyjną wieżyczkę oraz komin. Wewnątrz zachowały się elementy pierwotnego wyposażenia gorzelni.

Płatkarnia to budynek piętrowy, wybudowany również z czerwonej cegły, nietynkowany. Pokryty dachem dwuspadowym.

 

Budynki gorzelni i płatkarni, fot. 2017 r.

Budynki gorzelni, fot. 2017 r.

Budynki gorzelni i płatkarni, fot. 2017 r.

Budynki gorzelni i płatkarni, fot. 2017 r.

Budynki gorzelni i płatkarni, fot. 2017 r.

Budynki gorzelni i płatkarni, fot. 2017 r.

Budynki gorzelni i płatkarni, fot. 2017 r.

Budynki gorzelni i płatkarni, fot. 2017 r.

Budynki gorzelni i płatkarni, fot. 2017 r.

Wewnątrz gorzelni, 2013. Fot. pochodzi ze strony www.fotopolska.eu

Wewnątrz gorzelni, 2013. Fot. pochodzi ze strony www.fotopolska.eu

 

Budynki gospodarcze

Oczywiście oprócz gorzelni, płatkarni, stajni, wozowni i spichlerzy na terenie dawnego folwarku znajdowały się jeszcze inne budynki gospodarcze. Te dwa obiekty zostały wybudowane w 1936 roku, również przez Schaffgotschów, o czym świadczy tablica z nazwiskiem fundatora i datą, wmurowana w szczyt. Co do przeznaczenia obiektu, trudno dziś jednoznacznie odpowiedzieć. mogła to być kolejna stajnia, ale bardziej obstawiałabym oborę/chlewy. Obecnie budynki służą za magazyn zboża.

Kopicki folwark, prawdopodobnie obora/chlew, fot. 2017 r.

Tablica z nazwiskiem fundatora obory i rokiem budowy obiektu – 1936, fot. 2017 r.

Kopicki folwark, prawdopodobnie obora/chlew wewnątrz. Dziś magazyn zboża, fot. 2017 r.

Kopicki folwark, prawdopodobnie obora/chlew wewnątrz. Dziś magazyn zboża, fot. 2017 r.

Widok na zabudowania folwarczne, prawdopodobnie obora. Obecnie służy jako magazyn zboża, fot. 2017 r.

 

 

Pralnia i suszarnia pałacowa

Przy pałacu znajdowały się także pralnia i suszarnia pałacowa. Wybudowane w II połowie XIX wieku z przepięknej czerwonej klinkierowej cegły. Obecnie budynki są prywatnymi mieszkaniami.

Pralnia pałacowa i w oddali suszarnia pałacowa, 2007 r. Fot. pochodzi ze strony www.fotopolska.eu

Pralnia pałacowa i w oddali suszarnia pałacowa, 2013 r. Fot. pochodzi ze strony www.fotopolska.eu

Ten piękny budynek z czerwonej cegły to dawna pralnia pałacowa. Obecnie budynek mieszkalny prywatny, fot. 2017 r.

 

 

Budynki mieszkalne dla pracowników folwarku

Schaffgotschowie byli fundatorami wielu budynków użyteczności publicznej. Wybudowali także mieszkania dla pracowników zatrudnionych w folwarku.

Jedno z kliku mieszkań dla pracowników zatrudnionych w folwarku, fot. 2017 r.

Jedno z kliku mieszkań dla pracowników zatrudnionych w folwarku. Podobno w tym budynku mieściła się przedwojenna siedziba policji. Fot. 2017 r.

 

Skoro mowa o folwarku to warto też pokazać jakieś zwierzątka. Ten kucyk wprawdzie nie mieszka we folwarku, ale jest tak uroczy, że trudno przejść obok niego obojętnie. Znajdziemy go niedaleko pałacu.

 

Nagrobek

Zagadką dla mnie jest znajdujący się na terenie folwarku fragment nagrobka z 1866 roku. Nie wiem dlaczego akurat tam leży, a nie np. na cmentarzu. Na nagrobku znajduje się inskrypcja:

„Maria regina pacis ora pro nobis”, która oznacza „Królowo Pokoju, módl się za nami” oraz „Zur Erinnerung an das jahr 1866” – ku pamięci roku 1866.

Nagrobek z 1866 roku do góry „nogami” na terenie folwarku.

Inskrypcja „Maria regina pacis ora pro nobis” oznacza „Królowo Pokoju, módl się za nami”

„Zur Erinnerung an das jahr 1866” – ku pamięci roku 1866

 

 

 








Autor:
Data:
piątek, 12 marca, 2021 at 12:18
Kategoria:
Zamki, pałace, dwory, architektura sakralna, cuda, diabły
Komentarze:
Możesz zostawic odpowiedz
RSS:
Możesz sledzic komentarze tego postu poprzez Kanal RSS

Dodaj komentarz