Kompleks pałacowo – parkowy zajmuje około 64 hektarów. W części południowej zespołu mieszczą się budynki gospodarcze: budynek administracyjny, rządcówka, gorzelnia, stajnie, obory. Natomiast od strony północnej znajduje się pałac wraz z ogromnym parkiem.
Pierwotnie park był lasem liściastym, który został zaadaptowany jako park. Prace związane z rozbudową parku rozpoczęto około 1863 roku pod kierownictwem Carla Johanna Bogislawa Lüdecke. Drzewostan parku stanowią wiekowe dęby (ok. 300-500 letnie), świerki, klony, lipy, jesiony, buki, graby, kasztanowce, wierzby. Cztery dęby oraz lipa drobnolistna uznane zostały za pomnik przyrody.
Wycieczka dorożką po okolicy 1948. Pojazd najprawdopodobniej należy do właścicieli kopickiego pałacu, von Schaffgotsch. Fot. pochodzi ze strony www.fotopolska.eu
Pomnik przyrody, dąb szypułkowy. Wysokość 28 m, obwód 530 cm. Fot. 2017 r.
Ten sam dąb w przybliżeniu. Jego wnętrze jest wypełnione cementem i cegłami. Dziś już nie stosuje się takich metod ratowania starych drzew. Fot. 2017 r.
Kolejne ciekawe drzewo w kopickim parku. Fot. 2017 r.
Drzewa pięknie obrośnięte bluszczem w kopickim parku. Fot. 2017 r.
Wycinka drzew w kopickim parku, fot. wrzesień 2017 r.
Wycinka spróchniałych drzew w kopickim parku, fot. wrzesień 2017 r.
Nadpalone drzewo w kopickim parku, fot. styczeń 2017 r.
Jedno z wielu połamanych drzew w kopickim parku, fot. 2017 r. Ciekawe, że do wycinki poszły tylko grube drzewa. A to, choć złamane stoi nadal i nikt z nim nic nie robi. Fot. 2017 r.
Jedno z kilku starych drzew, 1920-30. Fot. pochodzi ze strony NAC
Jedno z kilku starych drzew, 1920-30. Fot. pochodzi ze strony NAC
Jedno z kilku starych drzew, 1920-30. Fot. pochodzi ze strony NAC
Jedno z kilku starych drzew, 1920-30. Fot. pochodzi ze strony NAC
Pomniki przyrody na terenie gminy Grodków, źr. www.wodip.opole.p
Jak piękne okazy starych drzew rosną w Kopicach możecie przekonać się zaglądając na stronę Pawła Lenarta. Dużo fachowej wiedzy na temat znajdujących się tam drzew plus zdjęcia okazów.
Stawy
Park posiada liczne stawy (około 10) połączone ze sobą kanałami, groblami i mosteczkami. Znajdują się tam rowy z zastawkami tzw. mini śluzy. Największy staw posiada ponad 5,5 hektara powierzchni.
Widok na duży staw i łabędzia, fot. 2014 r.
Widok na duży staw i łabędzia, fot. 2014 r.
Widok na stawek w pobliżu mostku, fot. 2017 r.
Widok na duży staw i wysepkę z głazami, fot. 2017 r.
Widok na wysepkę z głazami na dużym stawie, fot. 2017 r.
Widok na duży staw i wysepkę z głazami w latach 1936-45. Fot. pochodzi ze strony www.fotopolska.eu
Niecodzienny zimowy widok na duży staw. Staw jest tak zamarznięty, że można po nim chodzić i biegać. Fot. styczeń 2017 r.
Schodki nad duży staw, fot. 2014 r.
Jeden z licznych stawów w parku kopickim, fot. 2017 r.
Mostki i inne obiekty hydrologiczne
Zastawka na jednym ze stawów kopickich, fot. 2017 r.
Ceglany mostek będący jednocześnie kanalikiem dla dwóch stawów, fot. 2017 r.
Jeden z prześlicznych mostków w stylu neogotyckim, fot. 2017 r.
Ciekawa metalowa kładka w pobliżu pałacu, fot. 2017 r.
Mały mostek, pod którym przepływa rzeczka wprost do jednego ze stawów, fot. 2017 r.
Jeden z kilku malutkich mostków. Z bliska widać misternie ułożone kamienie, a wewnątrz czerwoną cegłę, fot. 2017 r.
Kolejny mały mostek, pod którym przepływa rzeczka wprost do jednego ze stawów, fot. 2017 r.
Duży kamienny most z figurą św. Krzysztofa, tuż przy wjeździe do pałacu, fot. 1962-63. Fot. pochodzi ze strony www.fotopolska.eu
Duży kamienny most z figurą św. Krzysztofa, tuż przy wjeździe do pałacu, fot. 2017 r. Fot. pochodzi ze strony www.fotopolska.eu
Rzeźby ogrodowe
Ogromny park zdobiły rzeźby dłuta wrocławskiego mistrza Carla Kerna. Były to postacie i zwierzęta w naturalnych rozmiarach. Prawie we wszystkich źródłach powielana jest informacja, jakoby tych rzeźb miało być 1342 sztuk. Wydaje mi się to mocno przesadzoną liczbą. Po pierwsze, gdyby Kern miał wyrzeźbić tyle figur wielkości naturalnej to życia by mu zabrakło. Po drugie, gdyby faktycznie istniała taka liczba rzeźb, to na każdej pocztówce i zdjęciu widzielibyśmy pełno figur. A tak nie jest. Zaledwie na niektórych widać je. Według mnie realna ilość figur, które mógł sam wyrzeźbić Carl Kern to 134 lub ewentualnie 342. Choć przy tej drugiej ilości musiałyby widnieć niemalże na każdej pocztówce, a wiemy, że tak nie jest.
Jedna z wielu rzeźb ogrodowych, 1939 r. Fot. pochodzi ze strony www.kopice.org
Grupa bajkowych gnomów z kopickiego parku. Fr. pocztówki z 1912 roku wydanej w Grodkowie przez Ernsta Neugebauera. Źr. nieistniejąca już strona internetowa www.niemodlin.org.
Jedna z wielu rzeźb ogrodowych. Fot. pochodzi ze strony www.kopice.org
Dwie z wielu rzeźb ogrodowych. Fot. pochodzi ze strony www.kopice.org
Na czerwono zaznaczyłam rzeźbę ogrodową. Na zielono jakiś posąg, obok kwietnik. Fot. pochodzi ze strony www.kopice.org
Na czerwono zaznaczyłam kilka rzeźb ogrodowych. Na zielono jakiś posąg. Natomiast na niebiesko fontanna kwiatowa. Fot. pochodzi ze strony www.kopice.org
Fontanny
Pomiędzy pałacem a dużym stawem stała niegdyś prześliczna fontanna. Zbudowana była z dużej misy, otoczonej żeliwną balustradą. Na jej czterech krańcach mieściły się filary z wieżyczkami neogotyckimi. Na środku fontanny usytuowana była rzeźba klęczącego amorka. Postać w ręce trzymała róg, zbliżony do twarzy z którego leciała woda. Poniżej znajdowała się ośmiokątna misa, umiejscowiona na czterech zwierzęcych łapach. Taras od stawu oddzielony był kamienna balustradą, która zdobiły rzeźby jeleni. Dzisiaj po fontannie została tylko niecka.
Fontanna na przestrzeni lat zmieniła nieco wygląd. Na zdjęciach mniej więcej do 1910 roku posiadała strzeliste neogotyckie wieżyczki, których już nie widać na późniejszych fotografiach. Najwidoczniej w międzyczasie zmieniła się moda i już nie było potrzeby, aby eksponować bogactwo i przepych detali. W latach 20. XX wieku zlikwidowano również dywany kwiatowe, które otaczały fontannę. Pozostał skromny trawnik równiutko ostrzyżony.
Jak zmieniała się fontanna świetnie widać na tych trzech zdjęciach z lat: 1910, 1930 i 2021. Fot. pochodzi ze strony www.kopice.org
Fontanna z 1899 roku. Fot. pochodzi ze strony www.fotopolska.eu
Fontanna z około 1900 roku. Fot. pochodzi ze strony www.kopice.org
Fontanna z lat 1918-40. Fot. pochodzi ze strony NAC
Zdjęcie z drona na ruiny pałacu. Na czerwono zaznaczona pozostałość fontanny „głównej”, przed wejściem do budynku. Fot. pochodzi ze strony www.kopice.org
„Wschodnia” fontanna
Na wschodnim tarasie znajdowała się jeszcze jedna neogotycka fontanna. Dziś po niej zostały tylko szczątkowe elementy, pozostałości misy i postumentu.
Plan ogrodów pałacowych. Na zdjęciu na niebiesko zaznaczyłam fontannę „główną” przed wejściem do pałacu. Na czerwono fontannę po wschodniej stronie pałacu. Fot. pochodzi ze strony www.kopice.org
Fontanna na zdjęciu z 1900 roku. Bodajże to jedyne ujęcie fontanny „wschodniej”, w dodatku działającej. Fot. pochodzi ze strony www.kopice.org
Widok fontanny, znajdującej się po wschodniej stronie pałacu, fot. marzec 2014 r.
Widok fontanny, znajdującej się po wschodniej stronie pałacu, fot. wrzesień 2017 r.
Widok fontanny, znajdującej się po wschodniej stronie pałacu, fot. styczeń 2017 r.
Detale „wschodniej” fontanny, fot. 2017 r.
Detale „wschodniej” fontanny, fot. 2017 r.
Schody- zejście z tarasu, w pobliżu „wschodniej” fontanny. Ujęcie zimą 2017 r.
Schody- zejście z tarasu, w pobliżu „wschodniej” fontanny. To samo ujęcie, wrzesień 2017 r.
Schody- zejście z tarasu, w pobliżu „wschodniej” fontanny. Fontannę widać w oddali. Fot. styczeń 2017 r.
Kolumna
W pobliżu fontanny „wschodniej” znajdują się jeszcze pozostałości po dawnym pomniku z 1773 roku. Obecnie zachował się tylko cokół pomnika, brak figury.
Zdjęcie zostało zrobione w latach 1900-45. Fot. ze strony ze strony dolny-slask.org.pl
Zdjęcie zostało zrobione w latach 1930-42. Fot. ze strony ze strony dolny-slask.org.pl
Kolumna, fot. 2011 r. Fot. pochodzi ze strony dolny-slask.org.pl
Kolumna, fot. 2014 r. Fot. pochodzi ze strony www.fotopolska.eu
Kolumna, fot. 2011 r. Fot. pochodzi ze strony dolny-slask.org.pl
Lodownia
W parku, na południowym wschodzie znajdowała się lodownia w formie ziemianki. Jest to budowla o grubych murach, wykonana z cegły i częściowo z kamienia. Wykorzystywana była zamiast lodówki, której w tamtych czasach nie było. Lód do niej pozyskiwano zimą ze stawów.
Górka, w której mieści się dawna lodownia Schaffgotschów, fot. 2017 r.
Jedno z dwóch wejść do lodowni.
Drugie wejście do lodowni.
Wnętrze lodowni, fot. 2017 r.
Wnętrze lodowni, pięknie zachowane sklepienie kolebkowo-krzyżowe. Fot. 2017 r.
Piwniczka
Natomiast niedaleko lodowni, w głębi parku znajduje się niewielki wzgórek, w którym jak się okazało jest malutka piwniczka. Piwniczka posiadała drzwi drewniane. Wnętrze też miała obłożone deskami. Niestety do środka nie można było za bardzo wejść, bo przeszkadzały śmieci i grudki ziemi, które były zmarznięte i nie dało się otworzyć szerzej drzwi. Za to wewnątrz widziałam pościel. Być może spał tam kiedyś ktoś bezdomny, bo nie sądzę aby przy minus 20°C ktoś tam spał. A takie temperatury dochodziły w dzień w styczniu 2017 roku! Mróz utrzymywał się prawie przez cały miesiąc. Piwniczka mieści się za mostkiem, ale jeszcze przed metalową kładką.
Piwniczka „igloo”.
Drzwi drewniane do piwniczk „igloo”.
Wnętrze piwniczki „igloo”.
Pawilon
Dawny Pawilon (Altana) to neogotycka budowla parkowa na planie ośmioboku. Niestety dziś zachował się jedynie fragment ściany. Znajduje się koło pałacowej kaplicy, ale na terenie parku (poza ogrodzeniem).
Pawilon, fot. z lewej zostało zrobione w 1939 roku, po prawej w 1998 roku. Fot. pochodzi ze strony www.fotopolska.eu
Pawilon stan obecny, fot. 2017 r.
Pawilon stan obecny, fot. 2014 r.
Detale Pawilonu, fot. 2017 r.
Detale Pawilonu, fot. 2017 r.
Park krajobrazowy miał służyć kontemplacji, dzięki różnym kompozycjom ogrodowym. Świetnie spisywały się w tym celu formy małej architektury, jak alejki, mostki, fontanny, Kolumna Zwycięstwa, Kiosk Chiński czy usytuowana nad stawem Glorietta. O pozostałych formach małej architektury będzie w następnym odcinku.
Spora część zdjęć w artykule użyta została ze strony www.kopice.org za zgodą jej właściciela, za co bardzo dziękuję.