Spuścizna po Niemcach została przejęta przez Sowietów i zaadaptowana na potrzeby wojsk radzieckich. W tej części oprócz budynków koszarowych i obiektów opisanych w poprzednich postach znajdowały się jeszcze…
domy oficerów, budynki sztabowe, internat oficerów i chorążych, Szkoła Ośmioletnia nr 53 (później przeniesiona na osiedle), Garnizonowy Dom Oficerów, szkoła chorążych, Węzeł Łączności „Monografia”, klub z biblioteką, areszt wojskowy, biuro przepustek, klub „Kadet”, kino „Kursant”, teatr, kasyno oficerskie, ogromna kuchnia, kilka stołówek, pralnia, łaźnie, kotłownia, sala sportowa, stadion piłkarski, basen, poczta, ośrodek zdrowia oraz liczne magazyny, warsztaty i garaże. W tej części znalazły się także dwa place (defilad) z trybunami i pomniki. Do wielu budowli udało mi się dotrzeć. Zapraszam na fotorelację.
Kino
Co do budynku kina na różnych mapach znalazłam różne określenia: kino Kursant lub klub Kadet. Wydaje się, iż musiał to być taki wielofunkcyjny obiekt łączący kino i klub. W opisywanym budynku znajduje się sala kinowa ze sceną, widać schody, na których wcześniej stały rzędy krzeseł. Dobrze widoczne jest także pomieszczenie, w którym znajdował się kinematograf.
Teatr (Garnizonowy Dom Oficerów)
Na jednej z rządowych map w miejscu, które mam opisane jako teatr widnieje nazwa „Garnizonowy Dom Oficerów”. Budynek wygląda jak typowy teatr. Posiada scenę, pozostałości po rzędach krzeseł. Posiada także lożę na piętrze dla Vipów, z wydzielonym miejscem przeznaczonym dla palaczy oraz pomieszczeniem na kinematograf. Przy scenie widoczne pozostałości mechanizmu, który niegdyś poruszał kurtynę (odsłaniał/zasłaniał). Zdaje się, że ten budynek również był wielofunkcyjny i łączył teatr, kino i salę koncertową w jednym. Pełnił niejako funkcję centrum kulturalnego miasta. Obiekt jest w fatalnym stanie i wydaje mi się, że powstał jeszcze za czasów niemieckich. A kiedy już nie nadawał się do remontu wybudowano nowy, opisany wyżej.
Teatr – prawdopodobnie lata 80. XX wieku.
Ta sama droga co wyżej na zdjęciu. W oddali ruiny teatru. Fot. 2016 r.
Droga do teatru obecnie. Fot. 2016 r.
Budynek teatru. Fot. 2015 r.
Budynek teatru. Fot. 2016 r.
Scena teatru. Fot. 2016 r.
Scena teatru. Fot. 2016 r.
Widok na scenę z loży na piętrze teatru. Fot. 2016 r.
Loża dla VIP-ów na pietrze teatru. W oddali widać okienka, w których znajdował się kinematograf. Fot. 2016 r.
Okienka, w których znajdował się kinematograf. Fot. 2016 r.
Przegniłe deski na piętrze teatru. Fot. 2016 r.
W loży dla VIP-ów miejsce, w którym można курить (palić)., fot. 2016 r.
Wejście do pomieszczeń na piętrze. Fot. 2016 r.
Wejście do pomieszczeń na piętrze. Zachowana boazeria i schody. Fot. 2016 r.
Wejście do pomieszczeń na piętrze. Częściowo zachowane drewniane schody. Fot. 2016 r.
Dachówka z zakładu ceramicznego Zaipauer Dachsteinwerke (z miejscowości Jankowa Żagańska). Prawdopodobnie budynek teatru był pokryty dachówką pochodzącą z tegoż zakładu. Fot. 2016 r.
Jankowa Żagańska zakład Zaipauer Dachsteinwerke w latach 1900-17.
Basen
W miasteczku znajdował się także pełnowymiarowy (olimpijski) basen. Baseny olimpijskie mają długość 50 metrów, szerokość 25 metrów oraz są głębokie na minimum 2 metry (rekomendowane 3 m). Ten dokładnie spełniał założenia. Dno niecki pokrywał beton pomalowany specjalną farbą wodoodporną, boki zaś częściowo pokryte były betonem a częściowo płytkami. Znajdowała się tutaj trampolina do skoków oraz ponumerowane wyniesienia (coś na wzór podium, tylko wszystkie jednakowej wysokości), z których również można było skakać do wody oraz drabinka. Basen został wybudowany jeszcze za czasów niemieckich, bo widać go na mapie z 1940 roku.
W pobliżu basenu mieściła się maszynownia i szatnie.
Basen z trampoliną i podiami. Fot. 2016 r.
Trampolina na basenie. Fot. 2016 r.
Zejście do niecki. Fot. 2016 r.
Ponumerowane podium na basenie. Fot. 2016 r.
Na basenie. Fot. 2016 r.
Pozostałości budynku maszynowni. Fot. 2016 r.
Resztki ogrodzenia basenu. Fot. 2016 r.
Stadion piłkarski
W Pstrążu znajdował się również stadion piłkarski (boisko). Umiejscowiony był obok basenu. Według definicji Wikipedii mecze rozgrywane są na polu gry wyznaczonym w postaci prostokąta o szerokości od 45 do 90 m i długości od 90 do 120 m (przy jednoczesnym zastrzeżeniu, że boisko nie może być kwadratem. To w miasteczku, według pomiarów z mapy, posiadało wymiary 70 x 145 m. Było wyjątkowo duże. Wybudowane było jeszcze za czasów niemieckich, bo widnieje na mapie z roku 1940. Na starych mapach dobrze je widać. Dziś jest mocno porośnięte drzewami i prawie w ogóle niewidoczne. Obok stadionu (na mapie po lewej stronie) mieściła się górka. Wydaje mi się, że z niej oglądano mecze rozgrywające się na stadionie.
Mapka Pstrąża z 1940 roku, ukazująca położenie teatru, boiska, basenu, szatni i maszynowni.
Tu było niegdyś boisko. Fot. 2016 r.
Sala sportowa
W miasteczku znajdowała się również sala (hala) gimnastyczna. Niegdyś musiała być piękną, dużą halą. Budynek wybudowany był z cegły. W oknach znajdowały się luksfery. Hala była oświetlona licznymi lampami, których pozostałości do dziś można oglądać. Na podłodze leżały deski. Dziś rozebrane. Jedynie widać resztki, które są spróchniałe lub zbutwiałe. Na podłodze widać też liczne dziury o regularnych kształtach, wyłożone jasnymi płytkami. Prawdopodobnie były to schowki na sprzęt sportowy. A wcześniej zakrywały je jeszcze deski. Wydaje się, że musiały tak być położone, żeby mimo wszystko był łatwy dostęp do tych schowków. Na jednej ze ścian zachowały się malunki, przedstawiające gry przy użyciu piłki: koszykówkę, piłkę ręczną i siatkówkę.
Widok na malunki w wnętrzu hali. Fot. 2016 r.
Hala sportowa z zewnątrz. Fot. 2016 r.
Widok na halę sportową. Fot. 2016 r.
Malunki na jednej ze ścian. Fot. 2016 r.
W schowkach w podłodze przechowywano sprzęt sportowy, fot. 2016 r.
Pozostałości desek, które były stosowane w miejsce późniejszego parkietu. Fot. 2016 r.
Mapka Pstrąża- opracowanie własne.
Opracowała
Mariola Nagoda (Opolanka z pasją)
Artykuł nie ma na celu propagowania jakichkolwiek ideologii nazistowskich, faszystowskich, komunistycznych ani żadnego innego systemu totalitarnego. Ma charakter wyłącznie dokumentalny i historyczny.
Dawne zdjęcia pochodzą ze stron: